| ተለይ ጃበሪዅ…………….. ዓባር፣ ትግር፣ ኻርቦኒ |
 |
 |
 |
| Written by Administrator | |
| Saturday, 13 August 2011 20:33 | |
|
ተለይ ጃበሪዅ…………….. ዓባር፣ ትግር፣ ኻርቦኒ ዪና ክል ዳልየትል እና ዪና ወረባ ሽቓ ስዋ፣ ሓጋይኻ ሚጥን ዓቑ በተክላ። ደኰክ ደኰክ ኮዶ ዓባር ጨልገመትሉ ድግምል ህንበኩ። ጣልያና ቱዉ “ካርቦኒሲ” ሽጝሳኹ በሀር ዓባር ሰጘት እማ ናውክ ማል ብሊነው እና ኤመራ ኒል ላሓጭስረት ዪና ክልል ደገምደነኵ። እማ ወክትሲ ጨቖጦ ዪና ኣካን ኢድሮ ኒ ሓቕል ግን፣ ኒንኻ ሳሃራ መለልዖት (Sahara Desert) ጎር ኣኽነዲን ግን። ብራኽር ሸልል ኳረኹል ኮለልደሪ ኣኸውድ ሃዋ ብሪኹ ዲመክ ለውትሰኵ። ኒ በሀርድካ ኢንዳስትሪ ኤውሮቢው ዪና ብላነቲ ብርድድላ ሸክ እላ። ኣኻኹድ ዓባር ከብተጋዅ ኣኻዅድ፣ ኤሸልናሊ ደበልትኖ ጅረብደኵና። ንኪር ክቱብል ጋቢኖ ፈርናኹ 21 ክፍሊ ደበንሊ ዓባር ቓልሰን ውረኒትልድ ብርፍ ያዅን ዪኖ ቋልኖ ግን። ሰዃ ደርብድ ሲ ኻ ፈተሽኖ ግን። 1. ሃውዋ ኒ ነፋዕሲ ኤርእብና፣ (Ignorance Of using Nature) 2. ጂብናርናሩኹ መሪታት ምቕርሕ፣ (Colonial Governance) 3. ከታ ጉግ ህግደፍሩኹ ገድዲ (ቁጠባን) መቕርሕዲ፣(PFJD bad Governance) ሃውዋ ኒ ነፋዕሲ ኤርእብና፣ (Ignorance Of using Nature) ላ ወርትል ሰልፍ ስርዕሳኹ ቐሪም ግን። ቐሪም ኒ ዓውዲ እሰ፣ ሃውስ ቛላኹድ ኒ ቑርድ ምህሮ እዋኹማ? ካና ኣዳምር ሪሕ ኣኽረት ፊና ኒ ቑር ደኩሳዅ ሻኹማ? ብራ ጀርዲን ኣኽረት፣ ጀርዲንኻ ከንኽኖት ጀረብደትሉ ናውክ ኤርእናዅ ግን። ዪና ክልል ውራ ደኩሱንዅን ዩኖ ቛልና ጀረብደኵ። ዪንኻ ዪና ቑርድ ውራ ደኵስና ዪኖ ጎማት እስነን እመሪ ብርክስሮ ግን። ዓውዲ ኤሪትሪውሲ ቋልነን ሃወስ ቋልኹድ ላሪ መኹኽ እላ። ዪና ዓውዲትል ሃውዋ ድጙስጋዅ ግን። ኒንኻ በሀር ከታ ግን። ዓዋዲ ዪነውሊ ብራ ንርሻኽራዅ ድክ ከበርቶ ህንበኩላ። ዪን ላወክትል መንደርትናኽር ደንበር እንተረውሲ ተክለብኖ ህንበኩና። ንኻ ላ ወክትል ብረስ በረስድነዲ ዓምቕድነዲ ዋጅብ ኣኽላ። ዪን እኽርልድ እኽርሊ ብረስ ደኵስኖ ኣከን በረስድጝንኽር ኢዲስጝንኽር ኣኽሮ ለመለም ጀረብደኩና። መሀርሰውዲ ዓለም ቛለውዲ ዪና ወክቱኽር ሃውዋ ቅብጥሮት ጀረደትላ፣ ፋነየነኵ። ካን እንጋዅ ብራ ኬር ሱዊዅ ሻኽላ። እማ ካነት ተከውኖላ፣ ላሪ ለብረን ተክእኖላ ሻኽንኹን። ኒስኻ ዓዋዲትል ሕበርነ ውሉድ ወለዶትል ከበረሰና እሲኖ ሻኽንዅን። ልጝንቲ ዪነው ሲሕ ካንድ ከደምሰኩ፣ ሞራ ቂርዲ ገርክዲ ህድደኩ፣ ዪና ነብራ ካንድ ካያ ጋኩ፣ ቆልዕሲ ፋሲ ገብኖ ኢዳኹዲ ቑጣኹዲት ቀረጭና ደርብድ ኣኽሮ ህንበኩሉ። እማ ዓዋዲ፣ ዪነውል ካነት ተከውነዲ ተከልነዲ ተክለብነዲት ኤርእኖ መታን ንኪትል በሎትክስ ዪና ኮሊርውል ጓሮ ለመለም ቋለኩና። ፍትሕ ከዋኹ ሃዊልድ ኒቱ ዓደግሮ ቛልዳዅ ኣኽላ። ሆደ ንርመእኮትል ኒስ በሀር ኣካን ኡሮሉ ህንበቲ። ዋሰው እንቑቛኻ ጃር ፈጠርኒ። ጂብናርናሩኹ መሪታት ምቕርሕ፣ (Colonelcies Governance) ጂብናር (መግዛእቲ) ብረስ ኣዋሃበ ዓመጮ ሻኽራ ካያ ግን ንእስታት። ሃውዋ ኒድ ኒ ላሪ ኣኽላ። ውሪኹ ዓመጮ መለካዅ ኣኻዅድ መንደርትሮኽር ሳዳ ሻኽላ። ንድኻ ካን ኒጃብል ድየውሲ ቐረጨክ መዓስከር ዓሳክሩኹ ገብርነዲ፣ ቂር ኣኽን ኣዳሓ ድገ ቑር ድባዕድ ትብትኖ ቱጚኒንሉ ካንሲ ለበዳ እሰኵ። ጂብናር ጣልያኑኹ ኻ ደኵ ያኹ ግን። ከተማታት መሀደሰና፣ ፈሓም ጀርብድነዲንሉ፣ ካን ቑጣውዲ ኢደውዲት ላሪ ባርላ። መቶርኽር ኒ ዳልየትል እንትነዲን ትደት ኣኽኒ ፋብሪካት ቐመምድ በለድሲ ጀልገቡዅ። ጂብናር ኢቶቢዪዃ ረኤድር እርግለሉ። ሰኾርጝን ኤመረስ ካንሲ ረመጩ ግን ኒ ሰጛዅ። ዕለምስኽ ጋብሳዃ ብሄር ጨገም፣ ትዳ ኤውሮባ ፋብሪካትል ጓውዲ፣ እንሽኽል ተኮሰው ኣልቓምዲ ግን። ብ ረት እንብላውደኵላ እንኵዅ። ኒንኻ በሀር ሓደጋ ዪና ጃብል ህንባዅ ግን። ኣቕሩን ማሕበራት መሀዲነክ ዋዕየውሲ ኤውሮቢል ቛልነኵን እንኵንዅን። ጋይትኖ መንደርትናኽር ኒድክልድኻ እክሉ ቃብሎሩሩ (ተቓውሞ ውድባት) እና ጨገም ኒስ ፈሀመውዲ ለመለም የውዲ ኣኽገው ኣኸውድ ገሪዅዲክ ሻቐልደኵና። ከታ ጉግ ህግደፍሩኹ ገድዲ (ቁጠባን) መቕርሕዲ፣(PFJD bad Governance) ህግደፍ ከውድ ኣኽጋዅ ሃውዋድ ኣኽሮ ሓሰብሰጋዅ ግን። ላንቂ ታሚስሮ ኻ ገሪውን ጋበኵ። ቆልዕስኽር ሽቕ ናዋልደንሲ ካቢጝኒን ምስምስ ኤሸልናሩዅድ መዓሳኽርሊ ቱሶኵ ጠርስደት ናውክ ኤርእናዅ ግን። ኒንኻ ናውክ ብን ግን። ላ ሕክም በለዱዅ ጉግል ለጛ ፍሪር እሰኵ። ቕጨራማ ወላ ጥይትራ ጅቢን ዮ ኒ ዲባ ድገሩኹል ገምዶ መቕርሕሮ ንጅወስ ኒ ኮሊት ውራ ኪድራላ ይሮ ሻዅዅ። ህግደፍኻ ከውዲ መቕርሕና ኒዲ ፈራዅ ኣኽላ። ቕጨራ ሓሰበን ድገሲ ፍትሕዲ ሰላምዲት ነገስድርድ። ንኻ እንሽኽ ፍሪራዅ ኣኻዅድ ጥይትራ ጂቢሮ ኒ ጂብል ህንበውስክ ዲሂሰኩ። ናውክ ዲክታቶራትኻ ና ሕላን ከውሲ ሒልድ እብርክ ሲነ ሻኽድኖ ዓስክርዲ ስላሕዲትል ዓንጠጠንኵ። ሕኩመት ኤሸልናር ብሪዅሲ ሰሄራዅ ኣከን ታንክዲ ጥያራትዲ ጅብኒልድ ዳበዲ ባደለዲ ጂበኵ። ዲክታቶር ሻኒኽር ሻኽላ ዳጝር። እና ኒ ቒጦሪል እንትስጝን ጓቑታዅ ኣኻዅድ፣ ታንክዲ ጥያራትዲ ጅብነዲ፣ ሻሎትስኻ ዓሳክር ኣኽድኖ ቂርዲ ታዕሊምል ዋለየኵ። ሒል ዓስከሩዅዲ ስላሕዲ ከምሰናኻ እንሽኽ ሕንፍለኵ። እና ቋልናዅሰናኻ ዪና ኮሊ ቂራ ርሳሱዅ ካያ ዓጠንሰቲ እንኵቲ ግራ ኣራንሽዲ ደቱንዲ ና ቂራ ድዱዅ። እማ ዪና ብሪል ዓባር ቱወንሉ ሕኩመት ህግደፍሩዅ፣ ኒድ ላሪ ኣኽላ። ህግደፍር ጂብናር፣ ኒ ብንዲ ኒ ከየንዲ፣ ባራ ዪን ኒል መንደርትናኽትርድ ዓለምስኽር ዓጀብዶ ህንባዅ ግን። ዓባር ወክትል ኩሲ ኩ ጎርዲ በንድግረ፣ ዓለምልድኻ ሺውረ ዓባርሲ ደኵስና ሕውን ኣኽላ። እና ዪን መንድርትነሪ ፕላነት ንር ነድር፣ ዓባርድር፣ ዓቑ ብጅኽድር፣ ነፋፊቶ ወላውልድር፣ ላኸድር፣ ኣድምቲ ጨልገምሩ መንድርትና ንር ነቢር ግን። ኒሰና ዪና ላውድ መሄድነው እንሽክዲ ዕግርጊዲሲ ከው ጋይተውዲ ክረውድኽር ዪነዲ መንደርተው ጨገም ግን። እና ወክት ጨገምል ኻ ላዅ ላዅሲ ካቢሮ ላሕማ (ሕብረት) ዓለሙ መንግስትታት እኺር ኺር ካቢድኖ ቆል ቱናዅ ውዕል ህንበኵ። ኮዶ ሑር ከው ካበው ማሓብር ህንበነኵ። ዪና ከውር ዓባር ጨልገመንሎም ኤሪው ዓለሙ ካበነንንሎም ስርዕ ኣኽላ። እማ ውራ ኣኽሮ ጎዱጙ ብታኹዱኹል ከኤር እላ ዪሰሰና፣ ህግደፍ ጠብ ዪኖ ዪና ኮል ዓባር እላ የንኵ እንኵኑዅ። ህግደፍ ከደምድኖ ቀደሩ እርገው ሻሎትሲ እንሽኽል ኮስኮድኖ፣ በልጝስካ ኩኑዅ በልጝስኻ ወንተርኖ ከደምጝኒንን ገበብኖ፣ ኣቕትጚሎም ናን ዓባርድ ከው ክረን ና መፍቶ ግን። ግብርልኽር ኒሰና ህንበኵ። እን ዓባር ዪና ብሪል ቱዎ ህንባዃ ጃር ጉድኒት ግራ መራ ኣኸት መቕጠን ዪና ከዋኹል ቛልሰኩ እንኵዅ። ያጛ ዪና ጉሂ ዪነከውዲ ኣኸድ እና ሓንጠጥናዅድ ደኵስነኵን። ኒን ንደንቢ ቋልስጝን ቃብሎት ውራ እሲድኖ ሻኽኑዅን። ላ መሪ ኒሉክ ደውልድ፣ ተርሰ፣ ሺራዅድ ፍርሕዳዅካ ሰርገሊ ( duration development) ህውዋ ገድትል (Environmental economics) ኒሰና ምህሮርል መገለይሊ (curriculum education) ባጀት ሓንጠጦ ዲባ ኮሊዅል ገምዶ ናትክ በለድ ቁርሲ ሙኹር ሙቑሶ ኤሸልናርሲ ሰልፍል ገምዶ ለመለም ያዅ ጀረብደኵ። ኒኻ እን እንኩላ (ውድብ) እዃርሱ ኒዲ እዃርስሮ ሻዃዅ ማእኮት ግን። እና ማእኮት ኒኻ ሙዅር፣ ሰልፍ ኒ ኣባላታዅዲ ኒ መርሕነቱዅዲ እሰ መሀርዱ ዲዪሮ ህንበኵሉ። እንኵል ቃብሎሩ ሙሩቑ ኒስ ናት ልድ ማእኮትል ቱስኖ ለመለም የነኵ እንኵኑዅ። ኒስ እንግጋዅ እንኩላኻ ሕኩመትል ጋእ የን ቂጦረስ ተከውሮ ታንክዲ ጥይትረዲ ጅበት ህግድፍ ምስክር ዪናዅ ግን። እማ ዬና ከው ናትልድ ና ኤመሪር ሕኩመትሲ ወንቐርድኖሉ ጨብረሰኵ። ብራ ኮሊሩዅ (መሬት ሃገርና) ከናክኖት ጀረብደትሉ ጋብ ካያ ኣቕተላ ማእኮትር ምራድር ምህሮኽር ሕበበርሰን ግን፣ ዪና ብሪል ዓባር እንትጚን ለመለም ዪኖ ብረስ ኢዲልድ ደኤንድድኖሉ ቐደርሳዅ። ስእሊረስ ቋልነን ኳሪልድ፣ ወተርሶ፣ ኤለትሪክ መሀድሳዅሲ ቋልነን ዓለም ኒስ ሰልፍ እወኵ እንኵዅ። ወክትዲ ሃውዋዲ ፈረው ፈደን ሱኩስና፣ ብረስ ሕጋይዲ ሽቕዲ ከደምና፣ ጉግ ዪና መናበራቱኹሲ ለውትና፣ ምህሮስኽር ምህዶስኽር ለመለም ዪና ቋለኵና። ህግደፍ ላሪ ሀደፍ እንጋዅ ወረባ ዓንሰበሩዅሲ ኤዋኹድ ኤበድና ዪና ብረስ ጂባዅ ኢዶሱሉ ህንበኵ። ኒስ ያዕ ይነዲ ኒሰና ከታ እስተጚን ቋልነዲ ምህሮሲኽር ኪዳ ምራድድር እንትሮ ለመለም ጨበረኵና። ኒትክልድ ብታ ኩረድ ፈርጚ እሽሽ ዪኖ በለስ ዪና ሃወዲ ፈረው ኣኸውድ ኣኻ ጊትልክ ተከልና እመሪ ዪሳኹ ክድመት ግን። በለስኻ ማልሳዅ ሻኽላ። ናፍርር ጨመምሰን ላ ግራም ለጘረጝን ዶላር ኦዳጋ ኤውሮቢኹል ክድሰኵ እንኵዅ። ማሮኮትል ጂባዅ ሃውዋ እላ። ንኪ ማሮኮ በለስድ ካያ ንር አረስ ኤውሮባ ኤርስ ኤወይሲ መንደርተነኵ እንኩኑዅ። ኒን ነፍዕራ ዪነውልድ ላዅ ግን። ስለፍ ኻ ኤረስ ሲ እና ጨገም ኒስ ሙዅር ኤድኖ መሀርድነዲ ካብነዲ፣ ካና ነፍዓ ሲ ደለድሮ፣ ካና መንፋዓ ሲ ቋላዅድ እክብ ድገታታዅ መሀድና፣ ካን ዪና ሃዋዲ ፈረው ሲ ካያ ኤረስድ ብኩል ኡና፣ ካን ኣካንሲ ኳርድር፣ ጋዝድር፣ ኤሪ ደርብድ ገባርስ ስዳዋዅድ ኤረረሰና፣ እስና፣ እክብ በሎትሱ (ፖሎትክስ) ኣዳምዲ ሃዋዲ ለጛ` ላገሽ ፈረው ኣኽነድ ፈሀምድኖ ለመለም ዪና፣ ሆደ ንርብፍልድ ንር ማእኮትል ቱስሮ ዪና ብረስር ኤሸላ እሲቶ የመምሮ ጉሮ ህንበቲ። ህግደፍትኻ ጃር ጉድኒድ ኒ ኣካንልኻ፣ ናይ ከዋኹዲ ብራ ኤሸልናርዲ ማእኮት ሻዃዅ ኤተይሮ ለመለም ዪንን። ሆደ ፍንሕኒሕ ሙርቛ ብሊናዅ ከብርዲ ምህሮዲ ለምካ 8/13/2011
|
mod_btslideshow
Saturday 19/12/2020 Live stream on 20:30 Berlin time.
